Showing posts with label philosophy. Show all posts
Showing posts with label philosophy. Show all posts

Thursday, March 20, 2014

Ενα ανθος μεσα απο τον πολεμο

Αν και βρισκομαι σε μια εξαιρετικα δυσκολη , εως ακαταστατη , θεση σκεφτηκα πως ειναι χρησιμο να αποκαλυψω για αλλη  μια φορα τις αποψεις μου , ειδικα τωρα που φαινονται να ξετυλιγονται τοσο γνησια απο μεσα μου . Τα θεματα που θελω να θιξω σε αυτην την "φιλοσοφικη " μου πραγματεια ειναι περισσοτερο προσωπικα απ'οτι αρχικα πιστευα . Γι'αυτο θα σταθω μοναχα σε μια κριτικη ενος βιβλιου που με τον πιο δημιουργικο τροπο με σημαδεψε .
 Το βιβλιο αυτο δεν θα μπορουσε να ειναι αλλο απο το <<Προβλημα Σπινοζα >> του Irvyn Yallom  , ενος ψυχιατρου στο πανεπιστημιο του Σταντφορντ . Το εκτενες μυθιστορημα του αποτελει ατοφιο προιον της υπερτροφικης του περιεργειας , η οποια κινητοποιηθηκε σε μια επισκεψη του στο μουσειο του Σπινοζα στο Ρεινσμπερχ της Ολλανδιας . Εκει πληροφορηθηκε απο τον υπευθυνο του μουσειου την Ναζιστικη λεηλατηση της βιβλιοθηκης του Σπινοζα , που δοκιμο ειναι να σημειωθει πως ειναι Εβραιος στοχαστης . Η λεηλατηση δεν εγινε προς καταστροφη του εργου του , οπως θα περιμενε κανεις . Αντιθετως , ως στοχο ειχε την συστηματικη και διεξοδικη διερευνηση του " προβληματος Σπινοζα "  ενος φαινομενου που φαινεται να προβληματιζε ιδιαιτερως τον αντισημιτη Ροζενμπεργκ , που υπηρξε ο βασικος ιδεολογος των Ναζι .
 Φυσικα το "Προβλημα Σπινοζα " ως προς την ιστορικοτητα του δεν μπορει να αναλυθει  καθως αποτελει ενα μυστικο  ή ορθοτερα μια μυχια αναστατωση που πηρε στον ταφο του ο Ροζενμπερκ . Ωστοσο το γεγονος αυτο δεν αποθαρρυνε τον Yallom  να προσπαθησει μεσω της επιστημονικης του γνωσης της ψυχιατρικης να παρουσιασει μια πιθανη εκδοχη του προβληματος αυτου . Μαλιστα , προχωρησε και ενα βημα παραπερα , που μαλλον ηταν αρκετα φιλοδοξο αλλα τουλαχιστον κατα τη δικη μου γνωμη αρκετα επιτυχημενο , να σκιαγραφησει τον ψυχικο κοσμο των δυο του ηρωων , Ροζενμπεργκ και Σπινοζα . Γι'αυτο το εξαιρετικα δυσκολο εγχειρημα χρησιμοποιησε πολυ την φαντασια του , παρολο που προσπαθουσε να μεινει πιστος στα ιστορικα γεγονοτα .
 Ισως αυτο να ειναι και το μαγικο με το βιβλιο του . Το γεγονος δηλαδη οτι δεν μενει στην εξιστορηση μιας απλης πιθανης ιστοριας , αλλα την συνδεει τοσο στενα με την πρααγματικοτητα και την ιστορια , ωστε να φαινεται σαν δυο διαφορετικες εποχες να ξετυλιγονται μπροστα σου . Εγω ενιωσα πως ημουν παρων στην ζωη του Αλφρεντ Ροζενμπεργκ αλλα και του Μπενεντικτους Σπινοζα ταυτοχρονα . Ενιωθα πως ειχα καταφερει να ανακαλυψω εστω και αμυδρα μια περιοχη του χαρακτηα τους που εκτοτε ηταν ανεξερευνητη . Νομιζω πως αυτην την συνδεση την καταφερε με αριστουργηματικο τροπο ο Yallom . Τους παρουσιασε και τους δυο ακολουθωντας αντικειμενικες ψυχιατρικες αρχες και φαινοταν να ηταν δικαιος ως προς την απεικονιση των δυο αυτων διαφορετικων κοσμων . Ολα τα καλα του Σπινοζα ειχαν να αντιμετωπισουν τη σκοτεινη τους πλευρα και ολα τα αρνητικα του Ροζενμπεργκ ηλθαν να εξομαλυνθουν με τα αντιστοιχα θετικα .
 Συστηνω ανεπιφυλαχτα την αναγνωση (σε βαθος παντοτε ) του βιβλιου αυτου το οποιο με εναν εξαιρετικα ευφυεστατο τροπο κατορθωνει να ψυχογραφει τελικα τον χαρακτηρα του Αναγνωστη μεσα απο την ψυχαναλυση δυο τελειως διαφορετικων κοσμων . Μπορει να υπαρχουν βεβαια καποια σημεια που να ειναι καπως δυσνοητα ή και δυσκολα για καποιον που δεν γνωριζει αρκετα για τη φιλοσοφια του Σπινοζα και για την ιστορια της Γερμανιας τα χρονια του Ραιχ , εντουτοις η απλη αλλα παντοτε υψηλη γλωσσα του Yallom σε συνδυασμο με την λεπτομερειακη του επεξηγηση των γεγονοτων συντομα καλυπτουν αυτες τις σκοτεινες κηλιδες και δινουν την ευκαιρια και στον απλο ανθρωπο να απολαυσει τη συνθεση των αντιθεσεων σε εναν κοσμο ακαθοριστο , ρευστο και θεοτρελο .

Monday, August 19, 2013

Πως να κρυφτεις απο το φεγγαρι ;

Χθες ηταν μια εξαιρετικα περιεργη νυχτα . Μεσα στην σιγαλια του κοσμου η καρδια μου αρχισε σαν τρελη να ανεβαζει τους παλμους της , λες και την κυνηγουσαν . Συναμα το σωμα μου , ηταν κυριευμενο απο μια τοσο περιργη αισθηση ΄ ηταν σαν καθε κυτταρο του κορμιου μου να εσπρωχνε αργα αλλα σταθερα ολοκληρο τον εαυτο μου να φυγει απο την καρεκλα που ειχε
προσηλωθει . Ετσι και εγινε . Μολις ενιωσα πως με νικουσε αυτη η ορμη , αντι να αντισταθω και να διερευνησω τι μου γινοταν και γιατι , αφησα το διαμονιο αυτο να με κυριευσει και να μου υποδειξει την διαδρομη που θα χαραζα σε εκεινο τον περιπατο που με ωθουσε . 
  Αρχισα , λοιπον , και εγω να περπαταω και να πηγαινω στο πουθενα και στο παντα συγχρονως . Πορεια δεν ειχα παρα μονο που με πηγαιναν τα ποδια μου . Ολα ηταν τοσο νωχελικα και συγκεχυμενα μες το μυαλο μου , που οποιαδηποτε προσπαθεια να δραπετευσω απο τα χερια αυτου του δαιμονα απεβαινε ματαιη εως και αδυνατη. Μονο σε μια στιγμη διακοπηκε το περπατημα μου . Μονο οταν ενιωσα καποιες ζεστες σταγονες να λουζουν τα ποδια μου . Εσκυψα , μαλλον μηχανικα παρα επειδη σοκαριστηκα , και ειδα πως οι πιτσιλιες αυτες δεν ηταν σταγονες απο τον ουρανο ,αλλα δικα μου δακρυα που χωρις καν να το καταλαβω ειχαν δραπετευσει απο τα ματια μου και μανιασμενα αρχισαν να τρεχουν κατα μηκος του προσωπου μου για να πεθανουν για χαρη της ελευθεριας , πανω σε δυο βρωμικα ποδια , οπως τα δικα μου . Μονο τοτε γυρισα στην πραγματικοτητα και εσβησα το μυαλο μου , καθως απο την υπερλειτουργια αρχισε να κολλαει και να με πληγωνει . Σκουπισα τα ματια μου  και συνεχισα να περπαταω , οχι ομως επειδη με κυριευσε ο εαυτος μου , αλλα επειδη δεν ειχα τιποτα να κανω αν γυριζα πισω . 
  Οσο περπατουσα τοσο πιο εντονα ενιωθα τα δακρυα να κυλανε . Ηθελα να με χαστουκισω και να συνεφερω τον εαυτο μου , αλλα καθε φορα που προσπαθουσα , υπεκυπτα σε μια ακαταμαχητη θλιψη που μονο κατω απο τον  Αυγουστιατικο ουρανο την νιωθεις . Ειναι εκεινη η ιδεα του τελους της θερινης περιοδου που σε κανει να χανεσαι και να φοβασαι για το τι θα ακολουθησει οταν ο αερας παγωσει και αντι να σε χαιδευει απαλα στο προσωπο , αρχιζει βαναυσα να σε μαστιγωνει . Σε ολη τη διαδρομη , παντως , ενιωθα πως καποιος με παρακολουθουσε . Πεντεη εξι φορες γυρισα να δω αν ηταν κανεις πισω μου , ωστοσο , μονο η σκια μου φαινοταν να ειναι το μονο ατομο που ερχοταν απο πισω μου . Η ψυχη μου αρχισε απροσμενα να τρεμει 'δεν ξερω τι φοβαταν . Περασαν μοναχα 10 λεπτα για να καταλαβω τι με εκανε να τρεμω σαν ενα κλωναρι που ο αερας προσπαθει να το ξεριζωσει . Φοβομουν τον κοσμο που με εβλεπε να καταρρεω . Με αλλα λογια φοβομουν εκεινον τον αγνωστο επισκεπτη που με κατασκοπευε . Φοβομουν το φεγγαρι ! Εκεινο στη γεμωση του φανταζε νε ματι καρφιτσωμενο πανω στον σκοτεινο ουρανο. Φαινοταν χολωμενο και μεγαλο , με ουλες βαθειες να ξεπροβαλλουν στην οψη του . Αυτο το φεγγαρι με κατασκεπευε και εγω δεν το ηξερα . Ηταν το ματι του συμπαντος που με φωτογραφιζε να υποφερω χωρις αιτια και λογο. 
  Αμεσως μολις το αντιληφθηκα αρχισα να τρεχω για να βρω μια γωνια να κρυφτω . Γνωριζα πως η χλωμη οψη μου εκεινη τη στιγμη θα δυσαρεστουσε τον μοναχικο δορυφορο της γης . Οπου ομως και αν πηγαινα , οσο γρηγορα και αν ετρεχα δεν μπορουσα να του κρυφτω . Παντου με ακολουθουσε σαν ενα πιστο γερικο σκυλι , που λιγο πριν το τελος του ακολουθει τον αφεντη του για να ξεψυχησει διπλα του . Ετσι αλλαφιασμενη που ημουν κρυφτηκα σε ενα δρομακι που το καλυπταν κατι ψηλα βαθυ πρασινα πευκα . Κατω απο την προστασια τους ο ουρανος δεν φαινοταν και αυτο με εκανε να ηρεμησω για λιγο . Ημουν ετοιμη να αγγιξω την υστατη εξαψη απο τη χαρα που ξεγελασα το φεγγαρι . Ομως οταν απεκτησα την αυτοκυριαρχια μου και κοιταξα γυρω μου , ειδα πως ακομα και μεσα απο τις πευκοβελονες οι ακτιδες του εισχωρουσαν στο καταφυγιο μου και προσπαθουσαν να με ααγιξουν , πραγμα που τελικα και εκαναν . Τοτε παραδοθηκα στο Συμπαν , που με μια μυστικη φωνη  , η οποια αρχισε να αντηχει πρωτα μεσα που και μετα να εξαπλωνεται και γυρω μου αγκαλιαζοντας την πλαση , αρχισε να με γαληνευει και να με οδηγει στα βραχια που κοιμουνταν οι γλαροι . Εκει σε αυτο το ακρο ρου κοσμου που εφτασα , αφεθηκα ελευθερη στα χερια της Μητερας μου , η οποια με αγκαλιασε με τα υγρα της χερια και δροσισε τη φωτια που εκαιγε τα σωθικα μου . Με αυτο το φιλι για καληνυχτα γυρισα στο σπιτι μου και κοιμηθηκα  , οχι ησυχα , αλλα καλα .